Stanisław Groński
Urodził się dnia 7 września 1907 roku w Drohobyczu.
Pochodził z rodziny góralskiej spod Zakopanego. Jego ojciec Józef był juhasem i pasł owce na halach. Dzięki jednakże wytrwałemu wysiłkowi skończył szkołę średnią, a następnie studia wyższe, po których objął posadę w szkolnictwie w Drohobyczu.
Młody Stanisław wychowywał się w domu rodzinnym w szacunku i miłości dla gór.
Już mając 7 lat chodził na odległe wycieczki górskie, a nawet uczestniczył we wspinaczkach. Do szkoły średniej uczęszczał Drohobyczu, a następnie studiował we Lwowie, gdzie ukończył prawo i Wyższą Szkołę Handlu Zagranicznego.
Po studiach w 1932 roku rozpoczął pracę w kolejnictwie.
Zarówno w okresie studiów, jak i w późniejszych latach przedwojennych Stanisław Groński stale interesował się problematyką gór: był aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego i jako jeden z czołowych polskich alpinistów brał udział w latach 1932, 1936 i 1937 oraz w 1957 w wyprawach w Alpy, a w roku 1934 w góry Atlas (w Afryce). Obdarzony wielkim wzrostem, koleżeński, zawsze chętny do pomocy zyskał wśród przyjaciół przydomek Mojżesz. Wśród polskich taterników był autorytetem ze względu na liczne trudne przejścia w Tatrach oraz przetarcie nowych szlaków w wielu niebezpiecznych partiach gór.
Potem przyszedł okres wojny; Groński brał udział w walkach Polski Podziemnej. Doskonała znajomość gór i trudnych przejść przydawała się naszym partyzantom, którzy chętnie korzystali z jego umiejętności. Po wojnie osiedlił się wraz ze swoją rodziną w Szczecinie i tutaj nadal pracował w PKP. Naturalnie o górach i pracy społecznej nie zapomniał. Zgromadził wokół siebie grupę pasjonatów zainteresowanych turystyką górską.
I właśnie tu w Szczecinie stał się równocześnie krajoznawcą i pomorzanoznawcą, jedynym z najwybitniejszych w skali powojennej. Na początku pracował w PTT jak i w PTK. Później związał się bardzo ściśle z całym miejscowym ruchem krajoznawczym, będąc jedynym z jego twórców.W PTK (późniejszym PTTK) pełnił wiele funkcji społecznych: był członkiem zarządu Okręg PTTK, członkiem zarządu Oddziału Szczecińskiego, a także przez pewien czas jego prezesem.
Wspólnie z Wincentym Zającem założył Szczeciński Klub Wysokogórski. Pracował aktywnie przez wiele lat w komisji komunikacji WRN. Razem z Bolesławem Czwójdzińskim ( i innymi kolejarzami) organizował pierwsze na Pomorzu Zachodnim schronisko w Szczecinie.
Stanisław Groński znał doskonale Szczecin i jego zabytki, pomniki przyrody i miejsca historyczne. Oprowadzał po mieście wycieczki, a później szkolił kadry nowych przewodników. Organizował piesze wycieczki w okolice Szczecina, a piechurem był niezrównanym. Najchętniej prowadził je w podszczecińskie Góry Bukowe. Tutaj też rozpoczął akcję znakowania szlaków turystycznych. Łącznie pozostawił górach Bukowych około 300km. znakowanych szlaków turystycznych. Rejon ten spopularyzował i napisał
o nim pierwszy polski przewodnik pt. ,,Knieja Bukowa”. Tu też prowadził szkolenie adeptów taternictwa, szczególnie na ścianach sztucznej groty w Zdrojach.
Działalność S. Grońskiego nie ograniczała się do problemów turystyki górskieji taternictwa. Znał On całe Pomorze Zachodnie, a szczególnie Dolne Przyodrze. Znakował trasy turystyczne na Wyspie Wolin i w Puszczy nad Drawą. Wiele miejscowości o dużym znaczeniu krajoznawczym zostało odkrytych przez Grońskiego.
Był doskonałym gawędziarzem i wykonawcą. Miał liczne pogawędki radiowe, liczne spotkania z młodzieżą i z dorosłymi. Po Szczecinie i okolicy oprowadził tysiące ludziz całej Polski, zaszczepiając bakcyl miłości do Pomorza Zachodniego.
Co roku jeździł w góry, naturalnie głównie w Tatry, które kochał szczególnie. Razem z kolegami również przygotował polskie wyprawy w inne, wyższe góry świata.
W 1957 roku uczestniczył w wyprawie Klubu Wysokogórskiego w Alpy, gdzie podczas trawersowania Mount Blanc zginął wraz z jugosłowiańskimi towarzyszami. Przypuszczalnie porwała go lawina. W tym samym czasie zginął jego przyjaciel kompozytor Wawrzyniec Żuławski, który śpieszył Mu na ratunek. Pomimo poszukiwań nie odnaleziono ciała – nieznany jest biały grób, który kryje zwłoki Mojżesza.
Na wiadomość o tej tragedii cały Szczecin okrył się żałobą po śmierci wielkiego działacza i krajoznawcy Stanisława Grońskiego.
Po śmierci został mianowany członkiem honorowym Klubu Wysokogórskiego. Symbolicznymi tablicami uczczono pamięć o Nim w Alpach Julijskich,
Górach Bukowych pod Szczecinem, na cmentarzu tatrzańskim pod Osterną i na cmentarzu w Chamonix.
Na pamiątkowej tablicy na Głazie Grońskiego w Puszczy Bukowej czytamy:
,,Pamięci Stanisława Grońskiego, czołowego taternika polskiego, pioniera turystyki
Ziemi Szczecińskiej. Zginął w masywie Mount Blanc w sierpniu 1957 roku”
Życie Stanisława Grońskiego było barwne, przepełnione miłością do gór i przyrody. Umiłował też Puszczę Bukową, na skraju której stoi nasza szkoła.
Tu wytyczał pierwsze szlaki, którymi my uczniowie wraz z nauczycielami chodziliśmy od pierwszych dni jej powstania. Ta bliskość wzbudziła nasze zainteresowania tą godną podziwu postacią. Głaz z tablicą pamiątkową, stał się miejscem, o które zaczęliśmy dbać ze szczególnym pietyzmem.
Szacunek dla Jego dokonań i zalety charakteru zbudziły myśl, aby stał się patronem naszej Szkoły, w której miłość do przyrody i jej wartości przekazywana jest nam niemal na wszystkich lekcjach od pierwszych dni przekroczenia jej progu.
